Dieta niskopurynowa. Zasady, produkty wskazane, przykładowy jadłospis.

Dieta niskopurynowa

Dieta nikopurynowa wskazana jest dla osobom cierpiącym na dnę moczanową. Schorzenie charakteryzuje się nadmierną produkcją i rozpadem puryn w organizmie. Efektem jest nadmiar kwasu moczowego we krwi, co prowadzi do odkładania się w stawach kryształków moczanu sodu, w następstwie czego dochodzi do ich uszkodzenia. Aby zapobiec rozwojowi choroby stosuje się leki zwiększające wydalanie kwasu moczowego z organizmu, ale również ogranicza się podaż puryn wraz z pokarmem. Produkty spożywcze cechują się niską, średnią lub wysoką zawartością związków purynowych.

• Produkty o niskiej zwartości kwasu moczowego (zalecane)

Produkty mleczne: mleko, mleko zsiadłe, serek wiejski ziarnisty, kefir, jogurt, maślanka, mleko acidofilne, sery twarogowe chude

Tłuszcze i oleje: masło i śmietana (małe ilości)

Mięso i wędliny: chude, gotowane (drób, wieprzowina, wołowina)

Ryby: sandacz, dorsz, mintaj, pstrąg

Produkty zbożowe: kajzerki, chleb pszenno-żytni, chleb chrupki, makaron, ryż, kasze

Warzywa: cebula, buraki czerwone, cukinia, kapusta biała, kapusta kwaszona, kapusta pekińska, marchew, ogórki, pomidory, rzodkiewki, sałata, ziemniaki

Owoce: agrest, ananas, brzoskwinie, czereśnie, gruszki, jabłka, kiwi, maliny, pomarańcze, porzeczki, truskawki, winogrona, wiśnie

Ziarna i orzechy: ziarna słonecznika, ziarno sezamu, orzechy laskowe, orzechy włoskie, orzechy ziemne

Dodatki: miód, dżemy, marmolady,

Napoje: rozcieńczone soki owocowe, herbaty owocowe ziołowe, słaba herbata czarna, wody alkaliczne

• Produkty o średniej zawartości kwasu moczowego

Mięso, wędliny, ryby: flądra, lin, wołowina, kiełbaski frankfurterki, parówki, Warzywa: dynia, fasolka szparagowa zielona, jarmuż, kapusta czerwona, kapusta włoska Suche nasiona strączkowe: fasola biała, groch, soczewica Owoce: banan, melon

• Produkty o wysokiej zawartości kwasu moczowego

Ryby: dorsz, karp, łosoś, makrela, pstrąg, sandacz, sardynka, sola, szczupak, szproty wędzone, śledź Skorupiaki: krewetki Mięso: cielęcina, jagnięcina, wołowina, karkówka, rostbef, wieprzowina w dużych ilościach Drób: kurczak pieczony, pierś, udko Podroby: grasica, wątroba cielęca, wątroba wieprzowa, wątroba wołowa Dziczyzna: gęś, zając

Produkty mleczne: tłuste sery twargowe, sery pleśniowe, żółte

Warzywa: brokuły, brukselka, groszek zielony, kalafior, kukurydza, papryka, por, szpinak, szczaw

Owoce: rabarbar

Grzyby: boczniaki, borowiki (prawdziwki), pieczarki Alkohol, kakao, ostre przyprawy, marynaty

Bezwzględnie zakazane jest spożycie alkoholu (zwłaszcza po posiłku zawierającym dużo puryn), gdyż hamuje on wydalanie kwasu moczowego.

Posiłki powinny być gotowane w dużej ilości wody lub na parze (gotowanie zmniejsza ilość puryn), pieczone w folii lub duszone bez wcześniejszego obsmażania. Posiłki (najlepiej 4-5 dziennie) należy spożywać regularnie, a ostatni powinno się zjeść 3-4 godziny przez snem (w nocy zwiększa się ilość zatrzymywanego w organizmie kwasu moczowego).

Należy zmniejszyć ilość tłuszczy w diecie, gdyż utrudnia on wydalanie moczanów z organizmu. Nie oznacza to jednak że nie może go być w ogóle w naszej diecie.

Dla diety o kaloryczności 2000 kcal będzie to około 55 g tłuszczu.

Ważne jest przyjmowanie min. 2 l płynów dziennie. Ich odpowiednia ilość zapobiegnie wytrącaniu się kwasu moczowego w nerkach i kamicy nerkowej. O uzupełnienie płynów należy zadbać szczególnie przed pójściem spać (największe stężenie kwasu moczowego stwierdza się w moczu w godzinach porannych). Ponadto należy je przyjmować podczas każdego posiłku (zagęszczenie moczu wzrasta po posiłkach). Zaleca się picie wody, słabych naparów herbaty, rozcieńczonych soków i kompotów.

Przykładowy jadłospis w diecie niskopurynowej:

I śniadanie:

• kromka pieczywa z masłem, jaja ugotowane na twardo, sałatka z dozwolonych warzyw;

• sałatka ze świeżych warzyw + kromka pieczywa;

• sałatka z buraczka warstwowa + kromka pieczywa;

• sałatka z pomidorów i mozzarelli + kromka pieczywa.

II śniadanie:

• jogurt naturalny z kokosem i kiwi;

• jogurt naturalny z czarnymi jagodami i migdałami;

• jogurt naturalny i kajzerka;

• kefir i owoc;

• maślanka i kajzerka.
  

Obiad:

• Chude dozwolone mięso, ugotowane w dużej ilości wody lub ugotowane na parze, gotowane na parze warzywa, ryż.

• Chuda ryba pieczona w folii, warzywa ugotowane na parze, kasza.

• zupa krem z dozwolonych warzyw z dodatkiem chudego ugotowanego oddzielnie mięsa.

• pulpeciki z wody, ugotowane ziemniaki, surówka z marchewek lub kalarepy.

Podwieczorek:

• sok warzywny;

• dozwolone warzywa krojone w słupki;

• kisiel owocowy;

• zupa krem.

Kolacja:

• kromka pieczywa, jajecznica na masełku, sałatka z dozwolonych warzyw;

• serek wiejski, kajzerka z masłem, warzywa;